در این مطلب به ارائه توضیحاتی در خصوص فاکتورهای مهم انتخاب شغل و مسیر شغلی مناسب می پردازیم. با بررسی دقیق این ۷ عامل می توانیم احتمال این که سال های عمرمان را در شغل مورد علاقه مان بگذرانیم را بالا ببریم.

ترتیب ارائه مباحث در این مطلب:

• مقدمه
• اهمیت انتخاب شغل مناسب
• ۱. شخصیت
• ۲. علائق و رغبت های شغلی
• ۳. تحصیلات و آموزش
• ۴. تجربه شغلی
• ۵. ارزش ها
• ۶. سبک زندگی و اهداف مالی
• ۷. بازار کار
• جمع بندی

مقدمه

سوال: چه تعداد از آدم ها عاشق شغلشان هستند و تمایلی به عوض کردن آن ندارند؟

پاسخ ساده است؛ فقط و فقط ۱۴ درصد.

حتماً انتظار نداشتید عددی به این کوچکی ببینید. حالا یک سوال دیگر: چرا فقط تعداد بسیار کمی از افراد از مسیر شغلی که انتخاب کرده اند، خوشحال و راضی هستند؟

انتخاب شغل مثل راه رفتن روی بند می ماند. کافیست فقط یک تصمیم اشتباه بگیرید، همین یک تصمیم می تواند منجر به گرفتار شدن شما در یک شغل حداقل به مدت چند سال شود. اما با داشتن ابزارها و منابع مناسب، فرآیند انتخاب شغل درست، می تواند آسان تر شود.

اهمیت انتخاب شغل مناسب

نیمی از زندگی شما، ۲۵ تا ۳۰ سال آینده، قرار است در یک شغل بگذرد (بدون احتساب خواب). بسته به شغلی که انتخاب می کنید، این عدد مدت زمان می تواند ۷۵ درصد زندگی تان باشد!

و این واقعا شگفت انگیز است که افراد بسیار زیادی در برنامه ریزی برای چنین تصمیم مهمی شکست می خورند. تقریباً ۹ نفر از هر ۱۰ نفر از این که برای انتخاب شغلشان عجله کرده اند، پشیمان هستند.

عواقب انتخاب یک مسیر شغلی غلط می تواند از مشکلات سلامت روان تا روابط تحت فشار، وضعیت مالی ضعیف، و عدم رضایت کلی از زندگی را شامل شود.

اگر می خواهید جزو ۱۴ درصدی باشید که مسیر را درست می روند، توجه شما را به ۷ فاکتور مهم جلب می کنیم که می بایست حین انتخاب شغل در نظر بگیرید.

1. شخصیت

هنگام تلاش برای انتخاب شغل و مسیر شغلی، یک استراتژی این است که اول از درون خود شروع کنید و بعد به عوامل بیرونی بپردازید. در حقیقت، با آنچه که به آن علاقه دارید، شروع کنید نه آنچه که دیگران (یا جامعه) برایتان می خواهند.

یک راه فوق العاده برای شناخت خود و کشف این که در چه حوزه ای بهتر عمل و رشد می کنید، استفاده از تست های استعدادیابی و شخصیت است.

در سال های گذشته تست هایی مثل تست پروفایل دیسک، تست شخصیت نئو، تست کلیفتون (تست گالوپ) به صورتی گسترده با استقبالِ هم متخصصان این حوزه و هم عموم مردم مواجه بوده اند که دلیل خوبی هم برای این موضوع وجود دارد. طی سال های اخیر، مطالعات فراوانی روی ارتباط بین شخصیت و موفقیت شغلی انجام شده و نتایج بسیار مثبتی به دست آمده است.

یک تست شخصیت می تواند به شما کمک کند بفهمید که هستید، چطور کار می کنید، و مشاغلی که با ذائقه شما تناسب دارند کدام ها هستند. تست ها به شما گزارش دقیقی از نقاط قوت، ضعف ها و شرایط ایده آل کاری تان ارائه می کنند. بر این اساس، شما می توانید با دید باز و اطلاعات دقیق و شناخت درست از خود، تصمیم به انتخاب شغل مناسب بگیرید.

به عنوان مثال تست کلیفتون، DNA نقاط قوت، استعدادها و تم کلی شما را گزارش می کند، سپس به صورت مفصّل، ۱۰ استعداد برتر شما را تفسیر می کند و مشاغل پیشنهادی متناسب با هر یک، ویژگی های هم تیمی ایده آل شما، نقاط کور، و راهکارهایی برای توسعه استعدادهایتان را مطرح می کند. این تست به شما کمک می کند انتخاب شغل را بر پایه نقاط قوت و استعدادهایتان انجام دهید و در آن بدرخشید و پیشرفت کنید.

برای دانلود و مشاهده یک نمونه کارنامه تست کلیفتون که پلتفرم اندازه به شما ارائه می دهد، کلیک کنید.

تست شخصیت نئو، توضیحات و تفسیر کاملی را در خصوص وضعیت شما در ۵ عامل شخصیت (برونگرایی، گشودگی به تجربه، عصبیت، موافق بودن، باوجدان بودن) ارائه می کند و سبک های شما در برخورد با فاکتورهای مختلف زندگی را مشخص می کند (مثلا سبک یادگیری شما چگونه است؟ سبک منش و رفتار شما به چه صورت است؟ چقدر فعال هستید؟ چقدر کنترل بر خود دارید؟ …).

برای دانلود و مشاهده یک نمونه کارنامه تست شخصیت نئو که پلتفرم اندازه به شما ارائه می دهد، کلیک کنید.

تست پروفایل دیسک نیز سبک رفتاری شما را به زبان علمی توصیف و تفسیر می کند. این تست به شما کمک می کند بفهمید سبک و الگوی غالب رفتاری شما از میان ۴ سبک تسلط گرا، ترغیب کننده، ثبات گرا و وظیفه گرا کدام است، علایق و گرایش های شما در محیط کار چیست، چه محیط هایی را ترجیح می دهید، در کنار چه افرادی بهتر عمل می کنید، چه چیزهایی به شما انگیزه می بخشند، سبک رهبری شما چگونه است، از چه چیزهایی بیشترین ترس را دارید، اولویت های اصلی شما چیست، در چه حوزه هایی رشد بیشتری می کنید، ویژگی های ارتباطی شما چیست، و …

برای دانلود و مشاهده یک نمونه کارنامه تست دیسک که پلتفرم اندازه به شما ارائه می دهد، کلیک کنید.

تست ها می توانند به صورت قابل ملاحظه ای دقیق باشند و به شما در انتخاب شغل کمک کنند. شما می توانید بر پایه کارنامه تان و تعداد زیادی مشاغل پیشنهادی ارائه شده، یکی را انتخاب کنید. اما پیش از آن، به ۶ فاکتور بعدی هم توجه کنید.

2. علائق و رغبت های شغلی

تقاطع ویژگی های شخصیتی و اشتیاق و علاقه شما برای انتخاب شغل مناسب و موفقیت شغلی می تواند نقش بسیار پررنگی بازی کند. لزوماً نیاز به یک تست یا آزمون نیست که به شما بگوید نسبت به چه کاری علاقه و شوق دارید. البته یک تست می تواند به شما دقیق تر بگوید که کدام یک از علایق شما بیشترین احتمال موفقیت را برایتان به همراه دارد.

دلیل پشت آن بسیار ساده است: این که فقط در یک کاری خوب باشید به معنای این نیست که از آن لذت می برید. اگر در اولویت بندی لیست علائق و رغبت های شغلی درست عمل نکنیم، در مشاغل نامناسبی گیر میفتیم که تا ابد زندگیمان را تباه می کنند بدون این که لذتی ببریم. انتخاب شغلی که آن را دوست ندارید اما حقوق بالاتری دارد، ممکن است ایده خوبی به نظر برسد، اما اگر بلندمدت نگاه کنیم، این کار نه به نفع شماست و نه به نفع کارفرما.

وقتی افراد نسبت به شغلشان اشتیاق نداشته باشند، برایشان سخت خواهد بود که نسبت به کار متعهد و دلبسته باشند. بر پایه تحقیقات انجام شده توسط سایت گالوپ، ۸۵% کارکنان (!) دلبستگی نسبت به شغلشان ندارد و یا به صورت فعالانه تعهد شغلی ندارند. این عدد بسیار بالایی است برای کسانی که هر روز سر کار می روند و به کاری که انجام می دهند هیچ اهمیتی نمی دهند. متعاقباً، این موضوع تأثیر منفی روی کیفیت زندگی خواهد داشت و حتی می تواند منجر به از دست رفتن فرصت های پیشرفت شغلی و مالی شود.

این عدم دلبستگی دلیل از دست رفتن ۷ تریلیون دلار درآمد در هر سال است. باورکردنی نیست!

یکی از تست های رایج برای ارزیابی و طبقه بندی علائق شغلی در راستای کمک به انتخاب شغل مناسب، تست رغبت سنج شغلی هالند است. این تست به شما کمک می کند وضعیت علایق شغلی خود را در ۶ تیپ اصلی، بررسی کنید (اجتماعی، اهل عمل، جستجوگر، جسور، سازمان دهنده، هنری). ۳ تیپ غالب شما را به صورت کامل با مطرح کردن صلاحیت ها و شایستگی های بالقوّه، صفات شخصیتی، سرگرمی ها، محیط کاری و نمونه فعالیت کاری توصیف می کند و در نهایت لیست جامعی از مشاغل پیشنهادی برای شما را مطرح می کند.

برای دانلود و مشاهده یک نمونه کارنامه تست هالند که پلتفرم اندازه به شما ارائه می دهد، کلیک کنید.

3. تحصیلات و آموزش

حالا که خود را مورد ارزیابی قرار دادید – پتانسیل ها و علایق شغلی خود را شناختید – زمان آن رسیده است که حقایق سرد و سخت بنگرید. یکی از مواردی که باید در نظر بگیرید مدرک تحصیلی ای است که انتخاب کرده اید، و چگونگی تأثیرگذاری آن روی شانس شما برای انتخاب شغل.

هر نقش شغلی یک سری نیازمندی های تحصیلی دارد. برخی از نقش های شغلی، نیازمندی های سفت و سختی دارند، مانند رشته حقوق یا پزشکی. برخی دیگر، انعطاف بیشتری دارند و بیشتر روی مهارت های قابل انتقال تمرکز می کنند تا روی مدرک تحصیلی. به عنوان مثال، مشاغل بیزینسی، مدیریتی و مالی نیازمندی های تحصیلی منعطف تری دارند.

بسته به سطح تحصیلات، شما ممکن است نتوانید برای مشاغل مد نظرتان اقدام کنید، و شاید نیاز باشد دوباره برگردید به تحصیل و مدرک مورد نیاز را کسب کنید. در صورتی که به دلیل هزینه های تحصیل یا سایر محدودیت ها، امکان این کار را نداشتید، شاید بهتر باشد بیخیال این شغل شوید و به سراغ گزینه های دیگری بگردید. نکته مثبتی که وجود دارد این است که ویژگی های شخصیتیتان، شما را برای انتخاب شغل از میان طیف وسیعی از مشاغل آماده کرده است، بنابراین تقریباً غیر ممکن است که شما نیازمندی های تحصیلی هیچ یک از مشاغل را نداشته باشید.

بهترین روش برای کسب بهترین نوع آموزش شغلی، کارآموزی در آن شغل است. کارآموزی به شما این فرصت را می دهد که ثابت کنید می توانید در یک شغل بهتر شوید و پیشرفت کنید، حتی اگر سابقه تحصیلی شما و نیازمندی های آن شغل با یکدیگر همخوانی نداشته باشند.

4. تجربه شغلی

بنا کردن تصمیم برای انتخاب شغل بر روی تجارب پیشین، ساده ترین راه ممکن است. مشکل اینجاست که عمده فارغ التحصیلان، هیچ تجربه ای ندارند!

کارآموزی یکی از بهترین روش ها برای کسب تجربه در مسیر شغلی مد نظر شماست. حتما به این موضوع آگاهید که همه شرکت ها به دنبال نیروی کار باتجربه می گردند، حتی اگر آن شغل ویژۀ فارغ التحصیلان باشد (که قاعدتاً بی تجربه اند)!

چطور از شما انتظار دارند که تجربه شغلی داشته باشید، وقتی همه به دنبال نیروی باتجربه هستند؟! اما نکته اینجاست که زندگی همین است. انتخاب شغل مناسب نیاز به زمان و گاهی آزمایش و خطا دارد. کارآموزی در شرکت های مختلف در زمینه های متفاوت، شانس شما را برای کشف بهترین گزینه و انتخاب درست، بالا می برد.

اولین نکته مثبت این است که به شما اطلاعات اولیه ای در مورد نوع کاری که دوست دارید انجام دهید و مکانی که علاقمندید در آن مشغول باشید، به شما ارائه می دهد. دومین نکته مثبت کسب تجربه یا کارآموزی به طور مشخص، این است که شانس شما را برای استخدام شدن به شدت بالا می برد.

نتایج تحقیقات انجام شده در موسسه ملی کالج ها و کارفرمایان (در امریکا) نشان می دهد که کارفرمایان به ۷۰.۴ درصد از کارآموزهایشان، یک شغل تمام وقت پیشنهاد می کنند.

5. ارزش ها

یک فاکتور بسیار اساسی هنگام انتخاب شغل که معمولاً هم مورد غفلت واقع می شود، سیستم ارزش های ماست. ارزش ها چیزهایی هستند که برای ما بسیار مهمند و بدون وجود آنها، نسبت به کار یا زندگی شخصیمان احساس شوق و به وجد آمدن را تجربه نخواهیم کرد.

ارزش های شما می توانند شخصی باشند، مثل وقت گذراندن با خانواده، یا اخلاقی باشند، مثل اهمیت دادن به محیط زیست، یا حرفه ای باشند، مثلا حضور در محیطی که از مشوّق های مثبت استفاده می کند.

هنگامی که شرکت ها در حال جذب متقاضیان استخدام هستند، همیشه تلاش ویژه ای در راستای به نمایش گذاشتن ارزش های اساسی (Core Values) می کنند، شما هم می بایست همین کار را انجام دهید. فقط بحثِ متناسب بودن شما به عنوان یک متقاضی استخدام برای شرکت مطرح نیست! آن شرکت هم باید متناسب با شرایط و ارزش های شما باشد.

آنچه که شما برایش ارزش قائل هستید ممکن است لزوماً مسیر شغلی و انتخاب شغل شما را تحت تأثیر قرار ندهد، بلکه به شما کمک می کند شرکت مناسب را انتخاب کنید. اگر هنوز در مورد این فاکتور (ارزش های اساسی خود) فکر نکرده اید، بد نیست ارزش های سازمانی را سرچ کنید و در مورد Core Value های سازمان های بزرگ اطلاعات کسب کنید.

اگر عقاید و ارزش های یک سازمان برای شما الهام بخش باشد، به احتمال زیاد شما از کار در محیط آن لذت می برید و عضوی از آن ۱۴ درصدی می شوید که عاشق شغلشان هستند و برای مدت طولانی در آن مشغول می مانند.

6. سبک زندگی و اهداف مالی

یک فاکتور مهم دیگر که هنگام انتخاب شغل مناسب می بایست در نظر بگیرید، سبک زندگی ایده آل شماست. بیشتر مردم می خواهند ثروتمند شوند، در یک خانه زیبا زندگی کنند، یک ماشین گران قیمت سوار شوند، لباس های برند خریداری کنند، یا حتی یک شغل رویایی داشته باشند. اگر شما اینطور نیستید، می توانید هرجایی کار کنید و در آن راحت باشید.

اما اگر شما هم اینطور هستید، بهتر است آن را هنگام انتخاب شغل حتما در میان فاکتورهایتان لحاظ کنید.

هیچ اشکالی ندارد اگر تلاش کنید در صنعتی مشغول به کار شوید که درآمد بالایی دارد. چیزی که باید مد نظر داشته باشید این است که چه چیزی را برای آن حقوق فدا می کنید، و ارزش های شما کجا قرار می گیرند.

آیا یک زندگی اجتماعی فعال می خواهید؟ آیا از کار کردن در ساعات طولانی رضایت دارید؟ آیا حاضرید خوشحالیتان را فدای موفقیت کنید؟

شکی نیست که جبران خدمات و دستمزد روی بهره وری شما تأثیر می گذارد، اما این فاکتور را در کنار سبک زندگیتان مورد بررسی قرار دهید و ببینید کدام کفه ترازو سنگین تر است. اگر شما فردی درونگرا هستید احتمالا باید از مشاغل حوزه فروش که نیازمند ارتباط و تعامل با صدها مشتری در هفته است، با وجود حقوق بالا، دوری کنید.

یک نکته بسیار خوب در مورد انتخاب شغل و بحث جبران خدمات را به یاد داشته باشید: وقتی در کاری که انجام می دهید، عالی باشید، خیلی زود درآمدتان تا حد مشاغل پردرآمد بالا می رود. وقتی کاری را انجام می دهید که عاشقش هستید، سطح شغلی شما و بالتبع حقوقتان به سرعت افزایش می یابد.

7. بازار کار

آخرین فاکتوری که باید هنگام انتخاب شغل مناسب مد نظر داشته باشید بازار کار است. در حالی که این فاکتور در انتهای لیست قرار دارد، فاکتور بسیار بااهمیتی محسوب می شود. حتی در گذشته، بازار کار به عنوان تنها فاکتور مهم در نظر گرفته می شد. اصلاً چرا باید از صنعتی شغل انتخاب کنیم که اشباع شده است؟

با این دیدگاه، بهتر است مسیر شغلی ای را انتخاب کنیم که بازار کار و جای خالی دارد. اما مشکل این نگاه این است که تقاضا برای مشاغل قابل پیش بینی نیست.

هر سال، کشورها لیستی از بهترین مشاغل یا پرتقاضاترین جایگاه های شغلی را منتشر می کنند. چرا هر سال یک لیست جدید ارائه می شود؟ چون بازار کار دائماً در حال تغییر است.

بنابراین، در نظر گرفتن این فاکتور به عنوان اولین و مهمترین فاکتور می تواند یک اشتباه محاسباتی باشد.

پس بهترین راه برای استفاده از این فاکتور این است که ابتدا سایر ۶ فاکتور را در نظر بگیریم، لیستی از انتخاب های شغلی را برای خودمان تهیه کنیم، و بعد ببینیم که بازار کار به کدام یک از این مشاغل که با شرایط و روحیات ما تناسب دارند، نیاز دارد.

به عنوان مثال، شما انتخاب های شغلی مناسب خود را به امور مالی و حسابداری محدود کرده اید. بر پایه تست شخصیت و استعدادیابی، تجربه شغلی، ارزش ها و … شما به این نتیجه رسیده اید که در این حوزه بهترین عملکرد و پیشرفت را خواهید  داشت. حالا می توانید تحقیق کنید که چه شغلی در این حوزه ها بیشترین تقاضا را دارد و بالاترین درآمد را برایتان در پی خواهد داشت. می بینید که برای مشاوران مالی در حال حاضر جایگاه های شغلی بیشتری نسبت به حسابداران وجود دارد و سطح پایه حقوق برای آنها به شکل قابل ملاحظه ای بالاتر است. حالا انتخاب شغل مناسب برای شما به شکلی صحیح و علمی انجام شده است.

جمع بندی

فاکتورهای بسیار زیادی برای انتخاب شغل مناسب باید در نظر گرفته شوند، اما عموماً همه آنها زیرمجموعه یکی از این ۷ فاکتورِ کلی قرار می گیرند. هیچ روش جهانی و همه شمولی برای یافتن بهترین شغل وجود ندارد اما این فاکتورها به شما کمک می کنند به احتمال بسیار زیاد، به رضایت شغلی دست یابید.

اگر در یک مسیر شغلی که مورد علاقه تان نیست افتادید، سعی کنید در آن یادگیری داشته باشید، رشد کنید و سپس استراتژی خود را اصلاح کنید. نگران نباشید! بسیاری از افراد شغلشان را عوض می کنند و بعد از این تغییر، حسابی رشد می کنند.

آخرین فاکتور را در نظر بگیرید: سعی و خطا. اگر ابتدای مسیر به موفقیت نرسیدید، حداقل الان خوب می دانید که قدم بعدی چیست.

سرویس ارزیابی تناسب شغلی اندازه می تواند یکی از ابزارهایی باشد که به شما کمک می کند نیمی از مسیر انتخاب شغل را با دقت و به روشی علمی پیش ببرید و با دریافت گزارشاتی در خصوص ویژگی های شخصیتی خود، استعدادها و نقاط قوت، و علایق شغلی تان به همراه تفسیر کامل بهترین تصمیم را بگیرید.

در صورتی که مایل هستید از تست های روانشناختی پلتفرم اندازه استفاده کنید، لطفاً به واتس اپ ۰۹۰۳۲۰۷۸۵۷۳ پیام دهید (کلیک کنید).